KILKA SŁÓW WSTĘPU

Gołańcz to miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Gołańcz. Najstarsze ślady osadnictwa na tym terenie sięgają neolitu, czyli sześciu tysięcy lat!

Pierwsze wzmianki o osadzie Gołańczy sięgają roku 1222. W roku 1399 Gołańcz nazwana została miastem, a w dokumencie wspomina się o obywatelu miasta Gołańczy, mieszczaninie Sieciesławie. Od początku swego istnienia należała do rodu Pałuków-Gołańczewskich, a następnie do ich następców. W barwnej historii Gołańczy bywały okresy, że traciła ona prawa miejskie i ponownie je odzyskiwała. Była niszczona przez obcych najeźdźców i odbudowywana później przez jej mieszkańców i dziedziców.

Największego spustoszenia miejscowość doznała w 1656 roku, podczas najazdu szwedzkiego. 200-osobowa załoga miejscowego zamku złożona z miejscowej szlachty i chłopów stawiała bohaterski opór najeźdźcy. Zginęło wówczas w całej Gołańczy aż 425 osób.

Następnie Gołańcz stawała się własnością kolejno rodów Flemingów, Przebendowskich, Malechowskich, Mielżyńskich, Czarneckich i Hutten-Czapskich. Mieszkańcy Gołańczy i najbliższej okolicy brali czynny udział w powstaniach narodowych, a szczególnie wyróżnili się w powstaniu wielkopolskim.

Najsłynniejszymi zabytkami Gołańczy są ruiny zamku z XIV wieku, niewiele młodszy gotycko-barokowy kościół i klasztor pobernardyński,  a także urokliwy rynek o zabudowie z przełomu XIX i XX wieku.

Zdjęcie miejsca nr 1

Kościół św. Katarzyny i bł. Marii Pasterki w Smogulcu. Perła renesansowa Wielkopolski ze Złotą Kaplicą Hutten-Czapskich, krytą kopułą wzorowaną na kopule zygmuntowskiej na Wawelu.

Zdjęcie miejsca nr 2

Kościół pw. św Małgorzaty w Chojnie, jednonawowy kościół szachulcowy z 1776 r. ufundowany przez Macieja Mielżyńskiego na miejscu dawnego drewnianego kościółka pobudowanego przez Cystersów.

Zdjęcie miejsca nr 3

Kościół pw. św. Wawrzyńca w Gołańczy.