Czarownica
z Chałup

Był rok 1836. 51-letnia wdowa po rybaku z Chałup, zwanych wówczas Ceynowa, została oskarżona o to, że rzuciła urok na Jana Kąkola, miejscowego rybaka, który spuchł i cierpiał na bóle żołądka i całego ciała. Na jego dolegliwości nie pomogły żadne zabiegi sprowadzonego z Pucka znachora Stanisława Kamińskiego. Więc ten doszedł do wniosku, że muszą one być… wynikiem czarów.

A że Ceynowa nie była we wsi lubiana, bo była kłótliwa, nie raz przeklinała i złorzeczyła, to podejrzenia padły na nią. Tak o sprawie napisał w swojej książce „Wiatr od morza” Stefan Żeromski: „W Chałupach od dawna panowało domniemanie, wielokroć w zupełną przechodzące pewność, iż wdowa Krystyna Ceynowa, matka dwu dorosłych córek, Anny i Marianny, oraz trojga dzieci nieletnich, zajmująca się wiązaniem sieci rybackich, jest czarownicą złośliwą. Niewiasta owa, skoro tylko popadała z kimkolwiek w zwadę, kłótnię, zajście sąsiedzkie - złorzeczyła, ciskała przekleństwa, wyzywała złe i życzyła złego, co się też wielokrotnie spełniło, gdyż ludzie przez nią przeklęci wnet chorowali. Zdarzyło się też wielokroć we wsi, że bydło niespodzianie i bez przyczyny chorzało i zdychało, a był nawet przypadek, iż czternastoletnia dziewczyna wskutek działania sił nadprzyrodzonych, które ta zła kobieta ode Złego odebrała - zeszła ze świata. Wskutek orzeczenia lekarza Kamińskiego powszechne podejrzenie w pewność się zmieniło. Cała wieś Chałupy rozbrzmiewała od jednogłośnego żądania, ażeby wdowę Ceynową zmusić koniecznie do wypędzenia czarta, którego swymi przekleństwy wegnała była w Jana Kąkola”.

 Niesieni strachem, emocjami i niechęcią mieszkańcy podobno najpierw próbowali siłą zmusić Krystynę Ceynowę, żeby urok z Kąkola zdjęła. Nie szczędzili jej przy tym razów. A kiedy to nie pomogło, postanowili poddać ją próbie wody, jakiej poddawano czarownice. Grupa mężczyzn wrzuciła skrępowaną kobietę do morza. Założenie było takie: jeśli utonie, to znaczy, że była niewinna. Jeśli nie utonie – znaczy, że pomaga jej diabeł. Jedno i drugie oznaczało dla Ceynowej wyrok śmierci. Nie utonęła od razu. Pewnie dzięki temu, jak przypuszcza wielu, że na powierzchni wody trzymała ją poduszka powietrzna, która powstała w obszernej spódnicy. Kilku miejscowych, na czele z Kamińskim, dobiło ją więc wiosłami.

 Do dziś wspominana jest często w opracowaniach dotyczących licznych spraw i procesów czarownic, które kosztowały życie tysięcy kobiet w całej Europie. A tu, w Chałupach, dla upamiętnienia, przy molo ustawiono tę tabliczkę.
Czarownicaz Chałup
Czarownica z Chałup

Visit Social media:

Share Social media:

How it working

Aby posłuchać historii pomników w ramach projektu „Poznaj historię” należy wykonać kilka prostych czynności. Poniżej przedstawiamy krótką „instrukcję obsługi” - krok po kroku, tak aby w miarę prosto przedstawić Państwu sposób dotarcia do minisłuchowisk.

KROK 1

Trzeba mieć smartfon z aparatem fotograficznym. Obiektyw aparatu należy skierować w kierunku tabliczki informacyjnej znajdującej się tuż obok pomnika. Poniżej pokazujemy widok samej tabliczki oraz przykładowego jej umiejscowienia przy pomniku Karola Musioła w Opolu.

KROK 2

Po skierowaniu aparatu smartfona na kod QR znajdujący się w prawej części tabliczki na aparacie pojawi się ekran powitalny aplikacji, a następnie ekran z nazwą, zdjęciem pomnika i przyciskiem „START”.

KROK 3

Przycisk „START” uruchamia proces odtwarzania minisłuchowiska.
Następne kroki podpowie nam smartfon po wysłuchaniu historii lub przerwaniu jej odtwarzania. Prosimy o obserwowanie ekranu smartfona!

KROK 4

Inne dostępne opcje: krótka informacja o pomniku, autorze tekstu oraz nagrania, wykaz innych pomników w mieście objętych projektem "poznaj historię", mapka pomników do pobrania, film oraz linki do mediów społecznościowych.


Chciałbyś wdrożyć projekt również w swoim mieście?

Contact

Partnerzy projektu

Realizacja projektu „Poznaj historię” w każdym z miast wymaga zaangażowania wielu ludzi: programistów, grafików, autorów tekstów, aktorów, realizatorów dźwięku czy osób koordynujących całe przedsięwzięcie. To dzięki nim powstał te projekt.

Naszą ambicją jest, aby jego zasięg stale się rozszerzał. Dlatego dziękujemy obecnym partnerom i zapraszamy kolejne miasta, instytucje oraz firmy i osoby prywatne do współpracy!


Chcesz zostać naszym Partnerem projektu, pomnika?

Contact

Contact

Jesteś zainteresowany wdrożeniem projektu w swoim mieście? Chcesz więcej wiedzieć? Chcesz poznać szczegóły? Napisz do nas, zadzwoń! Skontaktujemy się z Tobą, umówimy na spotkanie. Przygotujemy dla Ciebie materiały i ofertę.